Wręczenie odznaczeń Eleonorze Bergman i Markowi Pliszkiewiczowi [fr]

Przemówienia z okazji wręczenia odznaczeń
Kawalera Orderu Legii Honorowej pani Eleonorze Bergman,
Oficera Państwowego Orderu Zasługi panu Markowi Pliszkiewiczowi,

(Rezydencja Francji, dnia 25 października 2012)

Szanowny Panie Premierze
Szanowna Pani Minister
Szanowny Panie Ministrze
Szanowny Panie Marszałku
Szanowna Pani Dyrektor,
Szanowny Panie Doktorze,

Szanowni Państwo, Drodzy Przyjaciele,

Zebraliśmy się dzisiaj, by złożyć hołd wybitnym polskim osobistościom, pani Eleonorze Bergman i panu Markowi Pliszkiewiczowi, którym Francja przyznała odznaczenia Orderu Legii Honorowej i Państwowego Orderu Zasługi.

Order Legii Honorowej został ustanowiony w tysiąc osiemset drugim roku (1802) przez Napoleona Bonaparte, a Narodowy Order Zasługi przez generała de Gaulle’a w tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym trzecim roku (1963). Te dwa francuskie odznaczenia państwowe są przyznawane w uznaniu zasług osobistościom, które wniosły szczególny wkład w oddziaływanie Francji oraz szerzenie wartości uniwersalnych, których Francja broni i które propaguje.

* * *

Szanowna Pani Dyrektor, droga Eleonoro Bergman,

Urodziła się Pani w Łodzi, a studiowała na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie w tysiąc dziewięćset siedemdziesiątym pierwszym (1971) roku uzyskała Pani dyplom wieńczący te studia.

Po studiach poświęca się Pani ochronie historycznego dziedzictwa polskiego, jako badacz i kierownik projektu w Pracowniach Konserwacji Zabytków w Polsce, przez ponad dziesięć lat.

W tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym ósmym (1988) roku dołącza Pani do zespołu w biurze Konserwatora Zabytków w Warszawie, gdzie zajmuje się Pani dziedzictwem żydowskim i prowadzi Pani badania naukowe dotyczące ochrony i renowacji nekropolii żydowskich, co stanowi zadanie ogromne, bo wiele z tych cmentarzy jest całkowicie opuszczonych.

Później rozpoczyna Pani pracę w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie, następnie zostaje Pani zastępcą dyrektora, a potem dyrektorem tej placówki.

Dysponując ogromną wiedzą na temat spuścizny żydowskiej w Polsce, wygłasza Pani na całym świecie liczne wykłady poświęcone temu wyjątkowemu dziedzictwu, tym niezliczonym synagogom, które niegdyś wpisywały się w polski pejzaż, cmentarzom, które jeszcze dzisiaj świadczą o niezatartych śladach pozostawionych na przestrzeni wieków na tej ziemi przez polskich Żydów i o znaczeniu ochrony tych miejsc, kryjących w sobie część polskiej i europejskiej pamięci.

Była Pani konsultantem przy renowacji żydowskiej nekropolii w Wyszkowie – rodzinnym mieście Mordechaja Anielewicza. Przed wojną, połowę mieszkańców miasta stanowili Żydzi, którzy zostali zgładzeni przez nazistów. Była Pani także konsultantem przy odrestaurowaniu cmentarza w Ożarowie, jednej z najstarszych żydowskich nekropolii w Polsce. Wniosła Pani również ogromny wkład w odnawianie kamienic przy ulicy Próżnej, jedynej ulicy żydowskiego getta, która ocalała w Warszawie.

W roku dwa tysiące pierwszym (2001) w Berlinie, a rok później w Nowym Jorku, była Pani komisarzem wystawy prezentującej archiwum Ringelbluma, którego pełne wydanie Pani przygotowała i które ze względu na uniwersalność i doniosłość dla dziejów ludzkości zostało wpisane przez UNESCO na listę „Pamięci Świata”.

Jako członek Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau zaangażowała się Pani również w szerzenie pamięci o Zagładzie wśród młodych pokoleń całego świata.

Jest Pani ponadto autorką kilku prac poświęconych historii i architekturze synagog w Polsce.

Pani Dyrektor, szanowna Pani Eleonoro Bergman, należy Pani do grona najwybitniejszych specjalistów w zakresie dziedzictwa żydowskiego w Polsce. Piastując poszczególne funkcje potrafiła Pani wyeksponować jego bogactwo i wielowiekowe dzieje, a także jego udział, nadal obecny, nadal widoczny, w polskim dziedzictwie historycznym.

Pani wyjątkowe i niezawodne zaangażowanie na rzecz zachowania i ponownego odkrywania tej spuścizny kulturowej, która nie należy jedynie do Polski, która nie należy jedynie do Europy, ale do całej ludzkości, sprawia, że zasługuje Pani na przyznane dzisiaj przez Francję odznaczenie Orderem Legii Honorowej.

Eleonora Bergman, au nom du Président de la République, nous vous faisons chevalier de la Légion d’Honneur.

* * *

Szanowny Panie Doktorze, drogi Marku Pliszkiewicz,

Urodził się Pan w Sochaczewie na Mazowszu, a w tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym szóstym roku (1966) ukończył Pan studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego.

Po dwóch latach stażu w warszawskim sądzie, rozpoczyna Pan studia doktoranckie w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Będąc wykładowcą w tym Instytucie, w tysiąc dziewięćset siedemdziesiątym drugim roku (1972) broni Pan pracy dyplomowej na Międzynarodowym Wydziale Prawa Porównawczego Uniwersytetu w Strasburgu.

W tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym szóstym roku (1996) rozpoczyna Pan pracę w katedrze prawa Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, po czym pełni Pan funkcję dyrektora Centrum Badań i Studiów Europejskich.

Jako przyjaciel Francji, władając doskonale językiem francuskim, przez całą karierę naukową pogłębiał Pan więzi z naszym krajem. Wielokrotnie prowadził Pan zajęcia dydaktyczne we Francji i wykłady w języku francuskim. Jest Pan również członkiem Towarzystwa Przyjaciół Francuskiej Kultury Prawniczej imienia Henri Capitant, założonego przez tego wybitnego prawnika, który – przypomnę na marginesie - w latach międzywojennych otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.

Był Pan także członkiem rady Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Paryżu, która powierzyła Panu odpowiedzialność za francusko-polskie stosunki naukowe w latach dziewięćdziesiątych.

Jako uznany specjalista porównawczego prawa pracy i roli partnerów społecznych, autor licznych monografii i artykułów na ten temat, doradza Pan polskiej delegacji na Międzynarodową Konferencję Pracy Międzynarodowej Organizacji Pracy przez długie lata, wielokrotnie przewodnicząc komisjom tej Konferencji.

Doradza Pan również wiceprezesowi Rady Ministrów, ministrowi pracy i polityki społecznej w rządzie Jerzego Buzka. Swój talent i wiedzę wykorzystuje Pan realizując powierzone zadanie polegające na zbliżeniu polskiego prawa pracy do prawa wspólnotowego w przededniu wejścia Polski do Unii Europejskiej.

Szanowny Panie Doktorze, drogi Marku Pliszkiewicz, za niestrudzone działanie, od tak wielu lat, na rzecz zbliżenia kultur prawnych francuskiej i polskiej, za Pańskie nieustanne zaangażowanie na rzecz frankofonii i używania języka francuskiego w instancjach międzynarodowych, za Pański wyjątkowy udział w oddziaływaniu Francji w Polsce zostaje Pan mianowany oficerem Narodowego Orderu Zasługi.

Marek Pliszkiewicz, au nom du Président de la République, nous vous faisons Officier de l’Ordre national du Mérite.